ratujemy polskie zabytki

Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
ul. Wiejska 10
00-902 Warszawa
OBYWATELSKA GRUPA SPOŁECZNOŚCIOWA
„RATUJEMY POLSKIE ZABYTKI"


LIST OTWARTY DO PANA PREZYDENTA RP
BRONISŁAWA KOMOROWSKIEGO
W SPRAWIE RATOWANIA DZIEDZICTWA DOLNEGO ŚLĄSKA

Szanowny Panie Prezydencie!

Zwracamy się do Pana Prezydenta z apelem o pomoc w ratowaniu zagrożonych unicestwieniem zabytków Dolnego Śląska. Jako obywatele, nie możemy spokojnie patrzeć, jak na naszych oczach, w sposób z niczym nie porównywalny, niszczeje i rozpada się bogata, wielowiekowa spuścizna tego regionu.

Dolny Śląsk jest najbogatszym w zabytki polskim regionem, co Pan sam podkreślił podczas swojej niedawnej wizyty w opactwie w Lubiążu, mówiąc o „klęsce urodzaju” pod tym względem. Znajduje się tu wiele przykładów wybitnej architektury i sztuki z różnych epok. Nierzadko też, podobnie jak w przypadku Lubiąża, obiekty te pod względem artystycznym reprezentują poziom światowy. Ze względu na swoje walory historyczne i krajobrazowe, a także położenie geograficzne, kraina ta ma ogromny potencjał turystyczny.

Niestety, dziedzictwo to – z wielu powodów - jest obecnie zagrożone zniszczeniem na skalę dotychczas niespotykaną. Dewastacja ta postępuje w szybkim tempie nie pozostawiając złudzeń: jeśli natychmiast nie podejmiemy zdecydowanych działań zaradczych, większość historycznych obiektów i krajobrazów, zwłaszcza tych oddalonych od większych centrów, jest skazana na zagładę! W tym sezonie turystycznym wielu z nas obejrzy, sfotografuje i udokumentuje zabytki na granicy unicestwienia, o których już dzisiaj wiadomo, że bez podstawowego choćby zabezpieczenia nie wytrzymają następnej zimy...

Dlaczego zwracamy się z tym problemem właśnie do Pana Prezydenta?

Robimy to, ponieważ od kilku lat bezskutecznie staramy się zwrócić uwagę władz różnego szczebla na katastrofę dolnośląskich zabytków. Dolny Śląsk jest pod tym względem regionem szczególnie zaniedbanym. Społeczna świadomość wartości tego dziedzictwa jest tu jeszcze bardzo niska, co przekłada się na brak presji społecznej i, co za tym idzie, obojętność władz różnego stopnia. Zabytki dolnośląskie znikają, bo są niedoceniane, niewystarczająco chronione, zostawiane na pastwę żywiołów, wandali i złodziei. Inwestorów odstrasza skala degradacji, obojętność mieszkańców oraz niedostateczna pomoc państwa.

Problem Dolnego Śląska jak w soczewce ogniskuje braki i niedostatki polskiego systemu ochrony dziedzictwa. Jest on źle zorganizowany i niedoinwestowany, co przekłada się na brak standardów i małą skuteczność działań. Aktualnych przykładów rażącej bezsilności państwa mamy wiele: wymieńmy chociażby skandal z nielegalnym wyburzeniem cennego zabytku poprzemysłowego, jakim była przędzalnia w Mysłakowicach, albo porzucenie zjawiskowego pałacu w Bożkowie przez jego właściciela na pastwę wandali.

Wiemy, że Pan Prezydent, Dolnoślązak z urodzenia i historyk z wykształcenia, rozumie wyjątkowe znaczenie dziedzictwa Dolnego Śląska dla Polski i Europy. W dniu 16 kwietnia br., zwiedzając opactwo w Lubiążu, powiedział Pan o tym obiekcie: „To niezwykły zabytek. Dziedzictwo polskie i niemieckie, europejskie. Jesteśmy za nie odpowiedzialni.” Z kolei, jako strażnik Konstytucji RP i inicjator wielu ustaw, także w zakresie ochrony zabytków, jest Pan świadomy zobowiązań, jakie ustawa zasadnicza, a także prawo polskie i międzynarodowe, nakładają na państwo polskie w zakresie ochrony dóbr kultury i dziedzictwa.

Zwracamy się zatem do Pana Prezydenta z prośbą o pilną interwencję w celu uratowania tego, co jeszcze da się uratować z dziedzictwa Dolnego Śląska. Nie żądamy, aby Pan wyręczał w tym względzie kompetentne organy Państwa. Przeciwnie, uważamy, że inicjatywa taka powinna powstać pod Pana patronatem, lecz przy współpracy wszystkich tych podmiotów, od których zależy los zabytków i które są nim zainteresowane. Niech to będzie na początek jakiś projekt pilotażowy, na wybranym obszarze lub wybranej grupie zabytków, który można powielić dalej, a przy okazji zbudować podstawy do bardziej poszerzonego działania (jak w załączonych tu naszych Propozycjach do Projektu Krajowego Programu Ochrony Zabytków na lata 2013-2016).
Uważamy, że rola Pana Prezydenta, z racji swojej rangi i funkcji, będzie tutaj nieoceniona.

Jak Pan Prezydent zauważył podczas swojej wizyty w Lubiążu, „jest on dziedzictwem europejskim”. Przebogata spuścizna wielu pokoleń mieszkańców Dolnego Śląska jest właśnie tym, co symbolizuje opactwo w Lubiążu - skarbem wszystkich Polaków i Europejczyków, a nie jedynie problemem gmin, właścicieli czy fundacji zajmujących się poszczególnymi obiektami. Pomóżmy więc razem uratować ten skarb, a wzbogacimy nie tylko ten region, lecz cały kraj, przy okazji wzmacniając dobrą markę Polski w świecie.

Jako grupa społecznościowa skupiająca miłośników i propagatorów dziedzictwa kulturowego w Polsce, reprezentujemy różnorodne umiejętności i wiedzę. Nasi członkowie prowadzą strony internetowe, piszą blogi, artykuły, publikują zdjęcia i filmy, a w 2013 r. wzięliśmy jako grupa udział w Konsultacjach w Sprawie Projektu Krajowego Programu Ochrony Zabytków na lata 2013-2016.

Jesteśmy otwarci na współpracę. Możemy zaoferować nasze doświadczenie (nie tylko z Polski), pomysły i świeże spojrzenie, a nade wszystko naszą wrażliwość i entuzjazm.

Z poważaniem

Członkowie
(podpisy)

Kontakt:

Obywatelska Grupa Społecznościowa "Ratujemy Polskie Zabytki” reprezentuje opinie szerokiego grona miłośników zabytków w Polsce
https://www.facebook.com/groups/ratujemypolskiezabytki
Zbieraliśmy podpisy pod listem. Aktualnie jest ich 378 i tyle zostanie wysłanych do Prezydenta. W mailu do Prezydenta zostanie przekazany link do tego wydarzenia, tak aby wszystkie dotychczasowe i następne podpisy mogły być przez Prezydenta zobaczone. Zachęcamy więc do dalszego podpisywania listu i wysyłania go we własnym imieniu do Prezydenta. Czas trwania akcji wysyłania listu do Prezydenta ustalono do dnia 21-06-2014 do godziny 18-tej.


więcej na facebook.com


o wydarzeniu napisali:

tvn24.pl

onet.pl

tripsoverpoland.eu

zabytkidolnegoslaska.com.pl

ikroopka.blogspot.com

cichomir.blog.pl

Z propozycji zgłoszonych przez Obywatelską Grupę Społecznościową – Ratujemy polskie zabytki, w której braliśmy udział, część została uwzględniona, a część nie, podobnie jak wiele innych zgłoszonych przez inne osoby i organizacje. Można je znaleźć w punktach: 19 (U), 20(U), 21(CU), 210(CU), 211(U), 212(U), 213(U), 214(CU), 215(CU), 216(U), 217(U), 218(NU), 219(NU), 220(NU), 221(NU), 222(NU), 223(NU), 224(NU), 225(NU), 226(NU), 227(NU), 228(NU), 229(NU), 308(CU), 309(U), 310(NU), 311(U), 312(U), 313(U), 314(NU), 315(NU), 316(U), 317(NU), 318(NU), 361(U), 362(U), 363(NU), 364(U), 395(U), 396(U), 397(NU), 398(U), 399(U), 401(CU), 402(U), 403(U), 404(U), 405(CU), 406(CU), 407(CU), 408(NU), 409(NU), 410(NU), 411(NU), 412(NU).

Jeśli los zabytków w Polsce nie jest Wam obojętny to zachęcamy do przesłania swoich uwag do projektu programu zgodnie z instrukcją podaną na powyższej stronie. Wyślij maila jeśli chcesz dać zabytkom szansę na przetrwanie! – to praktycznie nic Cię nie kosztuje, jedynie trochę dobrej woli i kilka kliknięć…

W grupie Ratujemy polskie zabytki = Ratujemy zabytki w Polsce aktywni jej uczestnicy poświęcili dużo czasu i energii aby projekt MKiDN przeanalizować, a potem dodać propozycje, które uczynią go programem na miarę potrzeb od kilku lat artykułowanych w tysiącach wpisów na stronie grupy. Jeśli propozycje zawarte w wypracowanym przez naszą grupę dokumencie są przez Państwa akceptowane, to zachęcamy do wysłania tego dokumentu w swoim własnym imieniu na adres MKiDN z zaznaczeniem, że podzielacie Państwo przedstawione w nich propozycje zmian i proponujecie uwzględnienie ich w programie MKiDN. Państwa wsparcie dla naszych pomysłów jest dla nas bardzo ważne, ale najważniejszy jest los zagrożonych zabytków w Polsce, dlatego bardzo wszystkich prosimy o aktywność w tym zakresie oraz o wysyłanie opinii drogą mailową do MKiDN.

Komplet wszystkich plików tu: Propozycje zmian do projektu Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami na lata 2013-2016.

Na Facebooku w wydarzeniu
https://www.facebook.com/events/267144226725229/
czyli: Jak ratować zabytki, albo chociaż móc uratować je w przyszłości?
zbieramy uwagi, wnioski, postulaty, opinie na temat ochrony zabytków w Polsce.
Do tej pory z dyskusji w grupie:
https://www.facebook.com/groups/ratujemypolskiezabytki
powstał poniższy materiał:


Musimy sobie powiedzieć i brutalnie uświadomić, że jako większość społeczeństwa jesteśmy barbarzyńcami w zakresie ochrony zabytków i ich poszanowania.
Aby choć trochę poprawić zdanie o nas samych powinniśmy czynnie działać. Poniżej jedynie główne ogólne propozycje tematyczne.

1.Najprostsze i najtańsze: zabezpieczać przed czynnikami atmosferycznymi i oddziaływaniem szkodliwego czynnika ludzkiego. Pobudzić lokalną społeczność do zainteresowania się obiektem w perspektywie przyszłych spodziewanych korzyści, w tym tych ekonomicznych. Ostro reagować na akty wandalizmu i zaostrzyć kary w tym zakresie – szczególnie takie, które będą przymusowo edukować sprawców przy naprawianiu wyrządzonych szkód.

2.Edukowanie konserwatorów zabytków w zakresie podstawowych zabezpieczeń i prac porządkowych, tak aby nie utrudniali ich wykonywania, a jedynie egzekwowali ich wykonanie. Słowem: konserwatorska wyrozumiałość, ale też i czujność i zdecydowanie działanie. Wprowadzenie precyzyjnego systemu rozliczania urzędników ochrony zabytków z efektów ich pracy.

3.Określenie strategicznego, wieloletniego a najlepiej ciągłego planu ratowania zabytków w połączeniu z ekonomicznym pobudzeniem lokalnych społeczności - wskazanie korzyści z uratowanych zabytków i perspektyw aktywizacji lokalnych środowisk.

4.Koordynacja w skali ogólnopolskiej reklamy regionów i obiektów zabytkowych czy ciekawych turystycznie. Stworzyć konkretny plan popularyzacji, wskazywania zaniedbań, udostępniania dobrych projektów i rozwiązań z wykorzystaniem publicznych środków przekazu oraz zachęcaniem prywatnych mediów do udziału w tej akcji.

5.Edukacja w każdym możliwym środowisku, szkole, szczególnie tam gdzie są lokalne obiekty zabytkowe.

Dzięki wyrażonym w dyskusji wnioskom możemy do tych propozycji dodać:

6.Zezwalanie na adaptację do nowych funkcji obiektów z poszanowaniem głównych wartości zabytku.

7.Otrzymywanie dotacji do remontów zabytków oraz np. zwolnień podatkowych.

8.Skrócenie czasu rozpatrywania wniosków o dotację, wydawania różnych decyzji czy pozwoleń.

9.Włączenie i zachęcenie właścicieli obiektów zabytkowych do tworzenia planów ochrony zabytków.

10.Organizowanie pomocy przy załatwianiu formalności związanych z procedurami uzyskiwania pozwoleń na remonty, przy uzyskiwaniu dotacji,  przy pisaniu wniosków, oraz w rozliczeniach wydatków.

11.Finansowanie konsultacji z fachowcami konserwatorskimi czy budowlanymi.

12.Tworzenie realnych planów ochrony zabytków.

z dyskusji w grupie:

13.Wprowadzenie do ustawy jak najbardziej precyzyjnych (ostrych) pojęć, żeby każdy wiedział, czy daną rzecz zaliczyć do zabytków, czy nie (zwłaszcza jeśli chodzi o rzeczy ruchome). Dobrze by było, aby pojęcia były zilustrowane konkretnymi przykładami.

Jeśli masz w tej tematyce swoje uwagi czy spostrzeżenia zapraszamy do dyskusji.

Mamy już pierwszą interpelację poselską w sprawie zabytków - treść interpelacji poniżej:
Wałbrzych, 12.10.2012 r.

Izabela Katarzyna Mrzygłocka
L. Dz. IKM/IN/31/12

Szanowny Pan

Bogdan Zdrojewski

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego

INTERPELACJA

w sprawie niszczejących zabytków architektury – zamków, pałaców, dworów na Dolnym Śląsku.

Szanowny Panie Ministrze, uprzejmie proszę o zapoznanie się z przedstawionym problemem i odpowiedź na poniższe pytania.

Na terenie Dolnego Śląska znajduje się około 700 zamków i pałaców, ale tylko 10 procent z nich jest po remoncie, a ponad 30 procent wciąż pozostaje w całkowitej ruinie. Obiekty te są również całkowicie pozbawione opieki i nadzoru regionalnych władz. Piękne niegdyś obiekty są dziś opuszczone, zarośnięte, pozostawione same sobie. Nikt nie interesuje się ich losem. Jeśli w porę nie zostaną podjęte działania w celu ocalenia zabytków, znikną one bezpowrotnie. Razem z nimi zniknie natomiast część naszej kultury, historii, tożsamości narodowej. Sądzę jednak, że zabytki architektury stanowią dziedzictwo narodowe Polski, w związku z czym powinny być w szczególny sposób chronione przed niszczeniem, zarastaniem a w efekcie – zawaleniem.

Aby temu zapobiec, należy już teraz podjąć odpowiednie kroki w tej sprawie. Dla ocalenia wielu obiektów wystarczą proste działania zabezpieczające, które uniemożliwią ich dalsze niszczenie. Ważnym elementem dbałości o te obiekty byłoby wykoszenie oraz posprzątanie terenów pałacowych, jak również usuniecie samosiejek, które rozsadzają mury. Tak niewiele często wystarczy, aby uchronić zbytki przed dalszym rozkładem.

Biorąc pod uwagę przedstawiony problem, proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1) Kto sprawuje nadzór i kontrolę nad obiektami zabytkowymi w województwie dolnośląskim?

2) Jakie kroki podejmowane są przez Ministerstwo Kultury aby ocalić pozostałości cennych zabytków na terenie Dolnego Śląska?

3) Czy istnieje szansa na to, aby w budżecie państwa na 2013 rok zabezpieczyć środki finansowe na porządkowanie zabytków architektury na Dolnym Śląsku?

Łączę wyrazy szacunku

Izabela Katarzyna Mrzygłocka

Poseł na Sejm RP

Od dzisiaj na stronie będą pojawiały się najciekawsze wpisy, cytaty i komentarze jakie zamieszczają na Facebooku i swoich blogach uczestnicy grupy Ratujemy Polskie Zabytki . Poza tym linki i najważniejsze wiadomości dotyczące ginących polskich zabytków oraz sposoby ich ratowania. Pozwoli to na usystematyzowanie i uporządkowanie w jednym miejscu wszelkich inicjatyw związanych z ratowaniem zabytków w Polsce.


Szukaj wpisów podpisanych jedną z tych etykiet: Ratujemy Polskie Zabytki - wydarzenia, Ratujemy Polskie Zabytki - komentarze, Ratujemy Polskie Zabytki - opinie