Zapaść

(...)Jesteśmy więc w sytuacji dla zabytków po prostu fatalnej. Paraliż służb konserwatorskich, brak planu działania, brak dobrego prawa dla ochrony dziedzictwa narodowego to wszystko są elementy wpływające na coraz szerszą zapaść tak moralną, jak i fizyczną zabytków.


Koncentracja obecnie wydatkowanych środków na obiektach dużych i znanych, bo one ze swej natury wymagają największych nakładów, budowa nowych, w większości jedynie multimedialnych obiektów muzealnych – choć czy to jeszcze będą muzea? – może raczej pewne centra multimedialne, nie wróży dobrze obiektom mniejszym, poza głównymi szlakami turystycznymi.(...)

więcej na ten temat na blogu Ewy i Marka Wojciechowskich - tripsoverpoland.eu

Definicja zabytku

Dyskutowaliśmy ostatnio w grupie https://www.facebook.com/groups/ratujemypolskiezabytki
o "ostrości definicji" w odniesieniu do zabytków - tu interpelacja poselska i odpowiedź w tej sprawie:
http://www.maciejorzechowski.pl/15695/interpelacja-w-sprawie-nowelizacji-ustawy-o-ochronie-zabytkow-i-opiece-nad-zabytkami.html
Cytat:
"Zabytek to, jak stanowi ustawa o ochronie zabytków, dzieło człowieka, a jednocześnie świadectwo minionej epoki, którego zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadane wartości: historyczną, artystyczną lub naukową. Niewątpliwie zabytkiem może być tylko taka rzecz, która reprezentuje przeszłość, czyli stanowi kontrast do tego co aktualne. Jednakże wiek przedmiotu nie jest prostym wykładnikiem jego wartości zabytkowej. Zabytki są przedmiotem ochrony, dlatego, że wywołują przeżycie emocjonalno-poznawcze związane z doświadczaniem przeszłości. Oczywistym jest, że nie każda rzecz, która ma odpowiednio dawną metrykę oddziałuje w ten sposób. Podstawowym warunkiem uznania dawnego przedmiotu za zabytek jest przekonanie o potrzebie jego zachowania, które wymiar społeczny osiąga stopniowo, a nie z dnia na dzień. Wprowadzenie cezury do definicji zabytku zamiast uściślić objaśniane pojęcie, wyłączyłoby w arbitralny sposób z jego zakresu szereg przedmiotów, które zasługują na ochronę prawną. Zasadniczy problem powstałby przy ustalaniu daty granicznej w sytuacji, gdy już obecnie uznaje się za posiadające wartości zabytkowe obiekty z II połowy XX wieku.

Należy podkreślić, że żadna legalna definicja zabytku nie usunie całkowicie stanu niepewności, czy dany obiekt ją spełnia. Zabytek jest z samej istoty pojęciem nieostrym, podobnie jak inne pojęcia oparte na ocenach wartościujących. Definicja zabytku zawarta w ustawie o ochronie zabytków nie niweluje całkowicie nieostrości pojęcia, które objaśnia, ale nieostrość tę istotnie ogranicza. Wyłącza z zakresu pojęcia wiele obiektów, takich jak choćby dzieła współczesne, czy szczątki zwierząt kopalnych, uznawane za zabytki na podstawie wcześniejszych aktów normatywnych. Nie budzi wątpliwości, że definicja zabytku spełnia cel określony w § 146 ust. l pkt 2 Zasad techniki prawodawczej (załącznik do Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”, Dz. U. Nr 100, poz. 908).

Odpowiadając bezpośrednio na zadane przez Pana Posła pytanie, informuję, że obecnie nie przewiduje się zmiany definicji zabytku w ustawie o ochronie zabytków."



Jak ratować zabytki, albo chociaż móc uratować je w przyszłości?

Na Facebooku w wydarzeniu
https://www.facebook.com/events/267144226725229/
czyli: Jak ratować zabytki, albo chociaż móc uratować je w przyszłości?
zbieramy uwagi, wnioski, postulaty, opinie na temat ochrony zabytków w Polsce.
Do tej pory z dyskusji w grupie:
https://www.facebook.com/groups/ratujemypolskiezabytki
powstał poniższy materiał:


Musimy sobie powiedzieć i brutalnie uświadomić, że jako większość społeczeństwa jesteśmy barbarzyńcami w zakresie ochrony zabytków i ich poszanowania.
Aby choć trochę poprawić zdanie o nas samych powinniśmy czynnie działać. Poniżej jedynie główne ogólne propozycje tematyczne.

1.Najprostsze i najtańsze: zabezpieczać przed czynnikami atmosferycznymi i oddziaływaniem szkodliwego czynnika ludzkiego. Pobudzić lokalną społeczność do zainteresowania się obiektem w perspektywie przyszłych spodziewanych korzyści, w tym tych ekonomicznych. Ostro reagować na akty wandalizmu i zaostrzyć kary w tym zakresie – szczególnie takie, które będą przymusowo edukować sprawców przy naprawianiu wyrządzonych szkód.

2.Edukowanie konserwatorów zabytków w zakresie podstawowych zabezpieczeń i prac porządkowych, tak aby nie utrudniali ich wykonywania, a jedynie egzekwowali ich wykonanie. Słowem: konserwatorska wyrozumiałość, ale też i czujność i zdecydowanie działanie. Wprowadzenie precyzyjnego systemu rozliczania urzędników ochrony zabytków z efektów ich pracy.

3.Określenie strategicznego, wieloletniego a najlepiej ciągłego planu ratowania zabytków w połączeniu z ekonomicznym pobudzeniem lokalnych społeczności - wskazanie korzyści z uratowanych zabytków i perspektyw aktywizacji lokalnych środowisk.

4.Koordynacja w skali ogólnopolskiej reklamy regionów i obiektów zabytkowych czy ciekawych turystycznie. Stworzyć konkretny plan popularyzacji, wskazywania zaniedbań, udostępniania dobrych projektów i rozwiązań z wykorzystaniem publicznych środków przekazu oraz zachęcaniem prywatnych mediów do udziału w tej akcji.

5.Edukacja w każdym możliwym środowisku, szkole, szczególnie tam gdzie są lokalne obiekty zabytkowe.

Dzięki wyrażonym w dyskusji wnioskom możemy do tych propozycji dodać:

6.Zezwalanie na adaptację do nowych funkcji obiektów z poszanowaniem głównych wartości zabytku.

7.Otrzymywanie dotacji do remontów zabytków oraz np. zwolnień podatkowych.

8.Skrócenie czasu rozpatrywania wniosków o dotację, wydawania różnych decyzji czy pozwoleń.

9.Włączenie i zachęcenie właścicieli obiektów zabytkowych do tworzenia planów ochrony zabytków.

10.Organizowanie pomocy przy załatwianiu formalności związanych z procedurami uzyskiwania pozwoleń na remonty, przy uzyskiwaniu dotacji,  przy pisaniu wniosków, oraz w rozliczeniach wydatków.

11.Finansowanie konsultacji z fachowcami konserwatorskimi czy budowlanymi.

12.Tworzenie realnych planów ochrony zabytków.

z dyskusji w grupie:

13.Wprowadzenie do ustawy jak najbardziej precyzyjnych (ostrych) pojęć, żeby każdy wiedział, czy daną rzecz zaliczyć do zabytków, czy nie (zwłaszcza jeśli chodzi o rzeczy ruchome). Dobrze by było, aby pojęcia były zilustrowane konkretnymi przykładami.

Jeśli masz w tej tematyce swoje uwagi czy spostrzeżenia zapraszamy do dyskusji.

Mamy już pierwszą interpelację poselską w sprawie zabytków - treść interpelacji poniżej:
Wałbrzych, 12.10.2012 r.

Izabela Katarzyna Mrzygłocka
L. Dz. IKM/IN/31/12

Szanowny Pan

Bogdan Zdrojewski

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego

INTERPELACJA

w sprawie niszczejących zabytków architektury – zamków, pałaców, dworów na Dolnym Śląsku.

Szanowny Panie Ministrze, uprzejmie proszę o zapoznanie się z przedstawionym problemem i odpowiedź na poniższe pytania.

Na terenie Dolnego Śląska znajduje się około 700 zamków i pałaców, ale tylko 10 procent z nich jest po remoncie, a ponad 30 procent wciąż pozostaje w całkowitej ruinie. Obiekty te są również całkowicie pozbawione opieki i nadzoru regionalnych władz. Piękne niegdyś obiekty są dziś opuszczone, zarośnięte, pozostawione same sobie. Nikt nie interesuje się ich losem. Jeśli w porę nie zostaną podjęte działania w celu ocalenia zabytków, znikną one bezpowrotnie. Razem z nimi zniknie natomiast część naszej kultury, historii, tożsamości narodowej. Sądzę jednak, że zabytki architektury stanowią dziedzictwo narodowe Polski, w związku z czym powinny być w szczególny sposób chronione przed niszczeniem, zarastaniem a w efekcie – zawaleniem.

Aby temu zapobiec, należy już teraz podjąć odpowiednie kroki w tej sprawie. Dla ocalenia wielu obiektów wystarczą proste działania zabezpieczające, które uniemożliwią ich dalsze niszczenie. Ważnym elementem dbałości o te obiekty byłoby wykoszenie oraz posprzątanie terenów pałacowych, jak również usuniecie samosiejek, które rozsadzają mury. Tak niewiele często wystarczy, aby uchronić zbytki przed dalszym rozkładem.

Biorąc pod uwagę przedstawiony problem, proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1) Kto sprawuje nadzór i kontrolę nad obiektami zabytkowymi w województwie dolnośląskim?

2) Jakie kroki podejmowane są przez Ministerstwo Kultury aby ocalić pozostałości cennych zabytków na terenie Dolnego Śląska?

3) Czy istnieje szansa na to, aby w budżecie państwa na 2013 rok zabezpieczyć środki finansowe na porządkowanie zabytków architektury na Dolnym Śląsku?

Łączę wyrazy szacunku

Izabela Katarzyna Mrzygłocka

Poseł na Sejm RP

Ratujemy Polskie Zabytki - nowości

Od dzisiaj na stronie będą pojawiały się najciekawsze wpisy, cytaty i komentarze jakie zamieszczają na Facebooku i swoich blogach uczestnicy grupy Ratujemy Polskie Zabytki . Poza tym linki i najważniejsze wiadomości dotyczące ginących polskich zabytków oraz sposoby ich ratowania. Pozwoli to na usystematyzowanie i uporządkowanie w jednym miejscu wszelkich inicjatyw związanych z ratowaniem zabytków w Polsce.


Szukaj wpisów podpisanych jedną z tych etykiet: Ratujemy Polskie Zabytki - wydarzenia, Ratujemy Polskie Zabytki - komentarze, Ratujemy Polskie Zabytki - opinie

dołącz także:

O akcji

Jesteśmy grupą osób, które chciałyby aby niszczejące i zapomniane zabytki mogły powrócić do dawnej świetności. Oczywiście zdajemy sobie sprawę z tego, że nie w każdym przypadku będzie to możliwe jednak wydaje nam się, że należy próbować zmienić ich los. Ponieważ pojedyncze apele trafiają w próżnię więc postanowiliśmy zorganizować „listową akcję”. Organizowana przez nas akcja ma na celu wysłanie do władz państwowych – ministerstwa a także samorządowych (gmina, powiat) jak najwięcej listów z informacją o tych zamkach i prośbą o jak najszybszą interwencję. Mamy nadzieję, że dla wszystkich tych, dla których los naszych zabytków nie jest obojętny przyłączą się do tej akcji. Osoby chętne na udział w akcji proszę o przysłanie na adres:

ratujmyzabytki@op.pl

swojego zgłoszenia. W emailu zwrotnym prześlemy treść listu, który będą Państwo musieli wydrukować i wysłać go przez Pocztę Polską na podany i wybrany przez Was adres (Ministerstwo, powiat, gmina). Dobrze by było aby był to list polecony ale do zostawiamy już do Państwa decyzji. Może to zwróci uwagę władz na istniejący jednak problem ochrony zabytków.

Z góry dziękujemy za udział w akcji i mamy nadzieję, że przyłączą się Państwo do działań mających na celu obronę naszych zabytków, naszej historii.

Jeżeli w Waszej okolicy jest jakiś niszczejący zamek, pałac czy dwór to prosimy o zgłoszenie tego faktu poprzez podany wyżej adres e-mail. Dobrze byłoby dołączyć obecne zdjęcie budowli.

Obsługiwane przez usługę Blogger.

Zagrożone zabytki: